Σάββατο 24 Νοεμβρίου 2012

Η αρχαία παράδοση για τους επτά σοφούς.

Οι επτά σοφοί της αρχαιότητας ήταν μια ομάδα φιλοσόφων, επιστημόνων, ή νομοθετών – πολιτικών, που έζησαν από τον 7ο έως τον 6ο αι. π.Χ. Δεν συμφωνούν όλοι οι αρχαίοι έλληνες συγγραφείς για το ποιοι ανήκουν σε αυτή την ομάδα. Προκρίνουν κάποιους αντί για κάποιους άλλους, όχι τόσο με αντικειμενικά κριτήρια, αλλά μερικές φορές ανάλογα με τις πολιτικές τους πεποιθήσεις ή ακόμα και για λόγους τοπικιστικούς. Πάντως, οι επικρατέστεροι στη λίστα των επτά σοφών είναι αυτοί που αναφέρονται και σ' αυτό το βιβλίο: ο Θαλής, ο Βίας, ο Πιττακός, ο Κλεόβουλος, ο Περίανδρος, ο Χίλων και ο Σόλων.

Οι επτά σοφοί, όπως απεικονίζονται
στο "Χρονικό της Νυρεμβέργης" (1493)
Η ιστορία τής απόδοσης ενός δώρου στον σοφότερο άνθρωπο είναι μια αρχαία παράδοση με πολλές παραλλαγές. Το δώρο μπορεί να είναι τρίποδας, κύπελλο ή ποτήρι, ο δωρητής μπορεί να είναι ψαράς, καλλιτέχνης, άρχοντας ή βοσκός. Στις περισσότερες εκδοχές τού θρύλου, ο κάθε σοφός αρνείται από μετριοφροσύνη το δώρο, και το στέλνει σε κάποιον άλλο σοφό.
Ο βιογράφος και ιστοριογράφος ΔιογένηςΛαέρτιος (έζησε τον 3ο αι. μ.Χ.), στο έργο του Βίοι Φιλοσόφων (1,27 κεξ) έχει συγκεντρώσει αρκετές από αυτές τις ιστορίες:
Σε μια από αυτές, κάποιοι μιλήσιοι νέοι αγόρασαν ένα δίχτυ από έναν ψαρά, και μέσα βρήκαν έναν χρυσό τρίποδα. Για να αποφύγουν τη διαμάχη για το ποιος θα τον κρατήσει, ρώτησαν το Μαντείο των Δελφών, που γνωμοδότησε να δοθεί ο τρίποδας σε αυτόν “που είναι πρώτος από όλους στη σοφία” (σοφίῃ πάντων πρῶτος. Έτσι αποφάσισαν να τον δώσουν στον Θαλή, αλλά εκείνος από μετριοφροσύνη τον παραχώρησε σε άλλον σοφό, και αφού έκανε έτσι τον γύρο των σοφών, κατέληξε στον Σόλωνα, ο οποίος τον αφιέρωσε στον Απόλλωνα στους Δελφούς, αφού ο θεός ήταν ο σοφότερος.
Μια παρόμοια εκδοχή αναφέρει ότι ο τρίποδας ήταν έργο του θεού Ήφαιστου, δώρο για τον γάμο του Πέλοπα. Κατόπιν τον πήρε ο Μενέλαος, και ύστερα ο Πάρης, όταν έκλεψε την Ελένη. Η Ελένη πέταξε τον τρίποδα στη θάλασσα κοντά στην Κω. Μετά από χρόνια, κάποιοι ψαράδες βρήκαν τον τρίποδα σε ένα δίχτυ γεμάτο ψάρια και διαφώνησαν για το ποιος θα τον κρατήσει, γι' αυτό ζήτησαν τη διαιτησία πρέσβεων από τη Μίλητο. Η άρνηση των Κώων να δεχθούν τους πρέσβεις στάηκε η αφορμή ενός πολέμου μεταξύ Μιλήτου και Κω. Ο πόλεμος σταμάτησε μόνο όταν το Μαντείο των Δελφών αποφάνθηκε ότι έπρεπε να δοθεί ο τρίποδας στον σοφότερο. Έτσι δόθηκε στον Θαλή, και αφού έκανε πάλι έναν κύκλο, τελικά κατέληξε στον ναό του Διδυμαίου Απόλλωνα.
Ο ποιητής Καλλίμαχος (έζησε τον 3ο αι. π.Χ.), στο έργο του Ίαμβοι, λέει ότι κάποιος Βαθυκλής από την Αρκαδία έδωσε ένα κύπελλο στον Θυρίωνα με την εντολή να δοθεί στον καλύτερο από τους σοφούς. Ο Θυρίων το έδωσε στον Θαλή, και το κύπελλο, αφού έκανε τον κύκλο των σοφών, κατέληξε και πάλι στον Θαλή, ο οποίος το αφιέρωσε στον Διδυμαίο Απόλλωνα

Το “Ταξίδι στους Επτά Σοφούς” δανείζεται στοιχεία από αυτές τις παραλλαγές και τα συνδυάζει ώστε να δημιουργηθεί μια καινούργια ιστορία: Εδώ το δώρο είναι ένα κύπελλο, που κάποιες νεράιδες δίνουν στον Βαθυκλή, έναν βοσκό από την Αρκαδία. Το κύπελλο είναι μαγικό και μπορεί να καθοδηγήσει τον Βαθυκλή στο ταξίδι του. Έτσι, ο Βαθυκλής και το κύπελλο, και μαζί ο αναγνώστης, θα κάνουν έναν κύκλο στους επτά σοφούς. Τα υπόλοιπα, στις σελίδες του βιβλίου...


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου